Paslanmaz Nedir?

Demir çok yumuşak bir elementtir. Onun içine % 2’ye kadar karbon katılması ile inanılmaz bir mukavemet, sertlik ve mekanik özellikler elde edilir ki, adı artık çeliktir. Demirin bol olması, kolay ve ucuz elde edilmesi nedeniyle çeliğin de kullanımı çok yaygındır. Ancak çelikte de, demirde olan bir zayıf nokta vardır. Paslanma, diğer bir deyişle oksidasyon. Paslanma bir oksidasyondur.

Oksidasyon elementin oksijenle birleşmesidir. Doğadaki tüm elementlerin oksijen ile birleşmesi neticesinde element yüzeyinde bir paslanma meydana gelir. Bu paslanma element yüzeyinde çok ince bir tabaka oluşturur, bu tabaka oluşur oluşmaz malzemenin hava ile temasını keserek koruyucu bir rol oynar ve paslanma’ nın ilerlemesini önler, bu tabaka o kadar incedir ki malzemenin rengi hemen hemen hiç değişmez, ancak aynı durum demir elementinde söz konusu değildir.

Demir ve oksijen atomlarının boyutlarındaki büyük farktan dolayı yüzeyde sağlam bir birleşme olamaması paslanma’ nın demirin içine nüfus etmesi ile beraber zamanla elementin tüm mukavemetini ortadan kaldırır.

Krom atom boyutlarının birbirine yakın olmasından dolayı, oksijenle çok kolay ve hızlı birleşirler. Kalınlığı birkaç atom olacak kadar çok ince ama çok sağlam bir tabaka oluştururlar. Başka reaksiyon olmaz. Bu tabaka zedelense bile tekrar oluşur. Krom belli bir oranda çeliğe katılırsa yine aynı olay olur, çelik artık paslanmaz. Demir ve karbon karışımından meydana gelen çelikğe % 10’un üzerinde krom alaşımı ile paslanmaz çelik elde edilir.

PASLANMAZ ÇELİKLERİN ÜSTÜNLÜKLERİ

İmalat kolaylığı paslanmaz çeliklerin hemen hepsi kesme, kaynak, sıcak ve soğuk şekillendirme ve talaşlı imalat işlemleri ile kolaylıkla biçimlendirilebilir’ ler.

MEKANİK DAYANIM

Paslanmaz çeliklerin büyük çoğunluğu soğuk şekillendirme ile pekişir ve dayanımın artması sayesinde tasarımlarda malzeme kalınlıkları azaltılarak parça ağırlığı ve fiyatta önemli düşüşler sağlanabilir. Bazı türlerde ise ısıl işlemler ile malzemeye çok yüksek bir dayanım kazandırmak mümkündür.

GÖRÜNÜM

Paslanmaz çelikler çok farklı yüzey kalitelerinde temin edilebilirler. Bu yüzeylerin görünümü ve kalitesi, bakımı kolay olduğundan kolaylıkla uzun süre korunabilirler.

HİJYENİK ÖZELLİK

Paslanmaz çeliklerin kolay temizlenebilir olması, bu malzemelerin hastane, mutfak, gıda ve ilaç sanayinde yaygın olarak kullanılmasını sağlar.

UZUN ÖMÜR

Paslanmaz çelikler dayanıklı ve bakımı kolay malzemeler olduklarından, üretilen parçanın tüm kullanım ömrü dikkate alındığında ekonomik malzemelerdir.